خودکشی در جامعه و ضرورت دنبال کردن راهکارهای پیشگیری

براساس تعریف سازمان بهداشت جهانی، اقدام به خودکشی عبارت است از عملی که در آن شخص عمدا و بدون مداخله دیگران رفتار غیرعادی انجام می‌دهد که منجر به خود آسیب زنی می‌شود و هدف شخص از این عمل، تغییرات مورد نظر خود است.

به گزارش مجله خبری نگار از دیدگاه روانشناسی شخصیت، خودکشی به عنوان یک بیماری مطرح شده و نظریه شناختی، شناخت های منفی و ضعف اعتماد به نفس نسبت به خود و جهان و آینده را در اقدام به خودکشی موثر می داند.

الگوی مکعبی بر سه ویژگی فشار، اضطراب و درد در اقدام به خودکشی تاکید می کند.

از نظر روانشناختی، اختلال روانپزشکی از هر نوع در کنار اختلالات عاطفی، سرخوردگی و ناامیدی ها و سرکوب ها و در نهایت سوء مصرف مواد مخدر و الکل و اعتیاد و تنهایی خطر اقدام به خودکشی را افزایش می‌دهد.

افسردگی شدید، اختلالات اضطرابی، اختلال وحشت زدگی و غیره از نشانه‌های بارز در افراد اقدام کننده به خودکشی است.

ارتباط میان سوء مصرف مواد مخدر و الکل هم در میان اقدام کنندگان به خودکشی معنادار بوده و پرخاشگری و ناتوانی در ارتباط با دیگران، توهم، هذیان، روان گسستگی و غیره از جمله عوامل خطرساز برای خودکشی هستند.

تجربه نشان داده که بیشترین میزان خودکشی بین ۲۲ الی ۳۰ سالگی بوده و بیشترین آمار متعلق به زنان است و  بانوان متاهل سهم بیشتری داشتند، سوگ غیر منتظره یک عزیز هم می تواند موجب بروز اقدام به خودکشی شود بدین طریق که فرد ابتدا با سوگ عزیز خود احساس پریشانی کرده و حرمان درماندگی و سپس مرحله آشفتگی روانی و خود ملامتگری ظاهر شده و تفکر خودکشی و نجات از شرایط کنونی بروز می کند.

در تصور عامه خودکشی به شرایطی قلمداد می شود که فرد با ابزاری حیات خودش را به مرگ تبدیل می کند در حالی که نمونه های دیگری از خودکشی وجود دارد و اینکه افراد چنان منزوی و گوشه گیر و انزوا طلب می شوند که از کمترین قابلیت و توانمندی خودشان استفاده نمی کنند و به نوعی خود را در یک زندان انفرادی محصور می کنند.

خانواده ها و مسوولان و متولیان باید تلاش کنند تا زمینه امید و احساس خودباوری در جامعه بیشتر شود که افراد حضور در صحنه داشته باشند و به هر نحوی از هر نوع قدرت و توان خود استفاده کنند و هم خود سود ببرند و هم به جامعه سود برسانند، خیلی ها قادر هستند انسان های توانمندی باشند اما چنان گوشه گیر و منزوی شدند که در جامعه ظاهر نمی شود که باید به این افراد توجه شود.

در بیان راه های پیشگیری از بروز آسیب های روانی به ویژه خودکشی در ابتدا باید بیان کنیم که از دید دورکیم(Durkeim)جامعه شناس فرانسوی خودکشی به سه طبقه اجتماعی تقسیم می شود که گروه نخست گروه خودخواهانه هستند یعنی فرد هیچ وابستگی اجتماعی ندارد.

گروه دوم دیگرخواهانه هستند یعنی گرایش به خودکشی ناشی از وابستگی شدید اجتماعی است و گروه سوم گروه بی هنجاری هستند که این نوع خودکشی را کسانی مرتکب می شوند که با جامعه دچار آشفتگی شده اند مثلاً سرخورده ها، طلاق گرفته ها، نومیدها و غیره.

بنابراین راهبردهای ملی برای کاهش گرایش به خودکشی حمایت گسترده از طیف های مختلف اجتماعی و تقویت و گسترش نشاط اجتماعی، تلاش برای کاهش انزوا طلبی توسعه استفاده از قابلیت‌های افراد و غیره، تامین ارتباط مفید و موثر و بانشاط بین اعضای خانواده و اجتماع، ایجاد رابطه حسنه و درست بین محیط مدرسه و دانشگاه و اولیا و اتخاذ راهکارهای هماهنگ و علمی و موثر، تامین شرایط مطلوبی برای رونق کسب و کار و بهره مندی از استعدادهای افراد و ارتقای سطح دانش و آگاهی اجتماعی در شناخت خصوصیات شخصی جوانان و احترام به حقوق یکدیگراست.

منبع: ایرنا